کنش های دراماتیک از منظر جیمز تامس در قصه ی حضرت موسی (ع)

چکیده

قصه ها و داستان های قرآن کریم دارای جنبه های نمایشی (درام) بوده و می توان آنها را از جنبه های نمایشی مورد بررسی قرار داد. واژه‌ی نمایش (درام) در یونانی صرفا به معنای کنش است. کنش مهم ترین عنصر درام است که با سایر آثار ادبی فرق اساسی دارد. جیمز تامس از نظریه پردازانی است که براساس فرم و روش فرمالیسم متن نمایش را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد. از نظر او تحلیل فرمالیستی نمایش نامه تابع اصول و شیوه های ارسطویی بوده که سعی در تحلیل بوطیقای ارسطو را دارد. او در توضیح تقلید و عمل شخصیت، کنش های دراماتیک را به صورت کنش های جسمی و روانشناختی بیان می کند . کنش های جسمی به چهار صورت ورود و خروج^، میزانسن، استفاده از وسایل خاص و فعالیت های خاص جسمی و کنش روانشناختی به صورت اقرار، دستور و نقشه ها بیان می شوند. این پژوهش در پی بررسی کنش های جسمی و روانشناختی در قصه حضرت موسی (ع) می باشد و در پی پاسخ به این سوال است که آیا داستان حضرت موسی (ع) دارای کنش های جسمی و روانشناختی می باشد؟ و این کنش ها کدامند؟

 روش تحقیق در این پژوهش به صورت تجزیه اطلاعات به صورت روش استقرائی- تفسیری و توصیفی - تحلیلی می باشد.

بعد از بررسی های انجام شده به این نتیجه می رسیم که قصه حضرت موسی ع دارای کنش های جسمی و روانشناختی است و می توان به مهم ترین کنش های جسمی چون ورود خروج ها مانند ورود حضرت موسی (ع) به کاخ فرعون، میزانسن در صندوق بودن حضرت موسی (ع) هنگام نوزادی در رود نیل، استفاده از وسایل خاص مانند عصا و فعالیت خاص جسمی مانند معیوب کردن کشتی توسط حضرت خضر (ع) و مهم ترین کنش ها روانشناختی، دستور ها مانند دستور فرعون به ساحران برای مقابله با حضرت موسی (ع)، اقرار ها مانند اقرار قارون به اشتباهش و نقشه ها مانند نقشه آسیه همسر فرعون برای نگه داشتن حضرت موسی (ع) اشاره دارد.

واژگان کلیدی : قرآن،داستان موسی، نمایش، کنش جسمی، کنش روانشناختی