نقش "زشتی" در تراژدی های منتخب دوره ی آتیکا در یونان با تکیه بر آراء افلاطون و ارسطو

چکیده

هنر در اعصار مختلف به کرات به نمایش "زشتی" دست زده است و نمونه ی بارز آن را در تراژدی های منتسب به اِشیل، سوفوکل و اوریپید که متعلق به دوره‌ی آتیکا و مربوط به قرن پنجم قبل از میلاد در یونان می باشند می توان مشاهده نمود. مضامین "زشت" موجود در داستان تراژدی ها موضوع مورد مناقشه در میان فلاسفه ای همچون افلاطون و ارسطو بوده است. اگرچه افلاطون نمایش "زشتی" در تراژدی را فاقد ارزش و اعتبار می دانست اما به نظر می رسد ارسطو آن را یکی از عوامل شکل دهنده ی تراژدی و واجد ارزش اخلاقی می داند. تقابل دیدگاه این دو متفکر در تراژدی موضوع بحث در این پژوهش است.

هدف از این پژوهش تبیین نقش "زشتی" در تراژدی های منتخب دوره‌ی آتیکا در یونان از منظر افلاطون و ارسطو است. در این راستا تراژدی­ های شاخص اِشیل، سوفوکل و اوریپید مورد بررسی قرار گرفته است. اهمیت این پژوهش(که می تواند حاصل از نتیجه گیری این پژوهش باشد)، ایجاد درک متفاوت از مفهوم "زشتی" و کارکرد سازنده ی آن در هنر و تراژدی در مقابل دیدگاهی است که نمایش "زشتی" در هنر را لزوما مخرب و غیر اخلاقی می داند. از همین روی کارکرد سازنده و اخلاقی"زشتی" در تراژدی می تواند به عنوان الگویی برای خلق آثار نمایشی پیش رو قرار گیرد.

سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: "زشتی" چه نقشی در تراژدی های یونانی از منظر افلاطون و ارسطو دارد؟ روش به کار گرفته شده در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی بوده و از منابع کتابخانه ای و پایگاه های معتبر اینترنتی جهت جمع آوری اطلاعات بهره برده شده است.

از مهمترین دستاوردهای این پژوهش می توان به نقش سازنده ی "زشتی" به عنوان امری لازم الوجود و حیاتی در شکل‌گیری تراژدی یونانی و ایجاد مفاهیم اخلاقی در زندگی انسان اشاره نمود.

واژگان کلیدی: زشتی، اخلاق، تراژدی، افلاطون، ارسطو