جایگاه اخلاق در نمایشنامه «افول» بر اساس تحلیل تعاملات اجتماعی ابن مسکویه

چکیده

طبق نظریه مسکویه تعاملات اجتماعی حاکم در جامعه که بر اساس فضیلت باشد موجب شکل گیری اخلاق ایرانی،اسلامی خواهد شد و در مقابل او تعاملات خارج از این عرصه را غیر انسانی و موجب فروپاشی فرهنگی و اجتماعی می‌شمارد. از نظر مسکویه، تعامل اجتماعی بر پایه اخلاق عوامل تکامل اجتماع هستند. نمایش نیز هنری است که بر پایه کرد و کنش دراماتیک سعی دارد تعاملات اجتماعی را برای نمایان کردن اجتماع تصویر کند و نمایشنامه نویسان اگر بتوانند آثار دراماتیک خود را بر پایه تعاملات اجتماعی ایرانی،اسلامی پیش برند خالق اثری با هویت ایرانی خواهند بود. نمایشنامه‌هایی که بر اساس کنش اجتماعی رایج تولید شوند مبنای مفهومی اخلاق را کشف می‌کنند ودر بطن کنش دراماتیک خود راه حلی را برای ضمانت اجرای اخلاق در جامعه پیشنهاد می‌دهند و حتی راه معتدلی را مشخص کند که نسل جوانتر بتواند ارزش‌های اخلاقی را درک کرده و از آن‌ها پیروی نماید. مسکویه معتقد است با استفاده از تمثیل و به کارگیری کنش اجتماعی متناسب می‌توانیم به هماهنگی نفس با طبیعت دست پیدا کنیم و همین باعث می‌شود اثر تولید شده خوشایند قرار گیرد.در این پژوهش یافت می‌شود کنش اجتماعی رایج در جامعه در آثار اکبر رادی نمود بسیاری را پیدا کرده است تا جایی که می‌توانیم از او بعنوان یکی از اخلاقی ترین درام نویس ایرانی نام ببریم و به همین جهت نمایشنامه‌های او از اصالت و هویت ایرانی برخوردار است. به لحاظ پارادایمی، این مقاله از "افول" اثر اکبر رادی به عنوان یک الگو استفاده می‌کند.

واژگان کلیدی: ابن مسکویه، تعاملات اجتماعی، اخلاق ایرانی، نمایش، اکبر رادی