بازخوانی انیمیسم بر جان بخشی عروسک بر اساس نظریه ادوارد برنت تیلور

چکیده

ادوارد برنت تیلور یکی از انسان شناسان اهل بریتانیا می باشد که به عنوان بنیان گذار انسان شناسی فرهنگی نیز شناخته می شود. بر اساس مهمترین نظریه ی او، «انیمیسم» ریشه و جوهره ی اصلی دین می باشد که پایه های اعتقادی بشر را تا به امروز تشکیل می دهد. از طرفی بازی دهندگی عروسک نیز که در انواع نمایش های عروسکی یکی از ارکان مهم این هنر جادویی به شمار می رود، بر اساس باور و تخیل بازی دهنده در جان بخشی عروسک شکل گرفته و تأثیر خود را بر پایه ی اعتقاد به جان انگاری، بر روی مخاطب خود می گذارد. در این پژوهش سعی برآن است تا  با بررسی مفهوم «انیمیسم» و قوانین مطرح شده آن توسط تیلور، به تأثیر آن درکیفیت جان انگاری و جان بخشی عروسک پرداخته شود. فرضیه تحقیق براین اساس است که: «انیمیسم» انسان اولیه، پایه و اساس جان گرفتن عروسک است که بر اساس نظریه ی تیلور از ابتدای آفرینش وجود داشته و امروزه این مفهوم در شکل جان بخشی عروسک مشاهده می گردد و بر روی کیفیت بازی دهندگی تأثیر می گذارد. همچنین پرسش اصلی این پژوهش این است که  آیا «انیمیسم» انسان اولیه  همان جان بخشی عروسک  در دنیای معاصراست و چه تأثیری بر روی آن دارد؟

این مقاله بر اساس پژوهش های انجام گرفته توسط پژوهشگران دینی و تئاتر عروسکی،  ابتدا به تعریف انیمیسم، شکل گیری بت ها و حرکت بخشی آن ها پرداخته و سپس خاستگاه عروسک و تغییربت ها به آن ها بر اساس قانون الگوی تکامل تیلور بررسی می گردد. در پایان با مقایسه ی بازی دهنده ی عروسک و جان دهنده به بت ها، نقش جان انگاری اشیا توسط انسان های اولیه با اتکا بر نظریه ی "انیمیسم" تیلور در بازی دهندگی عروسک اثبات می گردد.

 

واژگان کلیدی: خاستگاه عروسک، انیمیسم، ادوارد تیلور، بازی دهندگی عروسک